‘Wij maken de data beschikbaar op een veilige manier’

Vijf meetpartijen onderzoeken de stikstof in en rond het Liefstinghsbroek. Eén van die meetpartijen is de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO). Onderzoeker Martin van der Werff legt meer uit over het delen van de gevoelige data tussen de partijen.

Hoe helpt TNO bij het onderzoeken van stikstof in het gebied?   

“Uit de metingen komt data. Het is belangrijk dat het delen van data veilig kan tussen de meetpartners. Het is onze rol om dat op te zetten", zegt Martin. “We hebben een grafische dashboardomgeving gemaakt, zodat iedereen makkelijk inzicht krijgt. Daarnaast hebben we servers ingericht om de data in op te slaan, zodat de meetpartijen ook met de ruwe data aan de slag kunnen.” 

TNO heeft ook een weerstation opgezet. De gegevens van het weerstation worden meegenomen in de data. Martin: “Stikstof verplaatst zich met wind, dus het is belangrijk om ook de windrichting en windsnelheid mee te kunnen nemen in de resultaten. In het gebied staat daarom een weerstation dat we hebben neergezet. Het weerstation stuurt de data naar de server toe.” 

Hoe werkt het dashboard?  

“Het idee achter het dashboard is dat we data niet op één centrale plek willen hebben. We willen de data zoveel mogelijk bij de eigenaar houden. In het dashboardsysteem staat zelf geen data, maar dat wordt op het moment dat het nodig is, live opgehaald bij de meetpartners zelf.” 

“De omgeving is een login op een website. Daar zit een speciale applicatie achter die weet hoe die bij alle verschillende partijen de data kan ophalen en weergeven. In het programma kan je bij verschillende meetpartners de data aanklikken en hier analyses mee doen. Met de meetpartners is afgesproken dat alle partners bij de resultaten kunnen.” 

Weerstation in Liefstinghsbroek

Hoe geeft het dashboard de resultaten weer?  

“In het dashboard staat een landkaart met alle meetpunten van elke meetpartij. Daarnaast zie je ook de percelen in het gebied en welke werkzaamheden daar worden uitgevoerd, zoals landbouw of veeteelt. Het zorgt ervoor dat alle resultaten makkelijk op de kaart te bekijken zijn per meetpunt. Daarnaast is het makkelijker uit te leggen: alleen cijfers zeggen niet zoveel. Je kunt een bepaalde periode instellen, met je muis over een meetpunt gaan en dan zien hoeveel stikstof er is opgevangen. Zo kunnen de meetpartners verbanden gaan leggen. Ook kan je de resultaten in grafieken bekijken.” 

Zijn alle resultaten even begrijpelijk?  

“Nee, sommige meettechnieken zijn nieuw, waardoor er soms iets onverwachts uit kan komen. Dat hoeft dan niet altijd aan stikstof te liggen, maar kan ook aan het apparaat of meting liggen”, vertelt Martin. “Ook vullen agrariërs in het gebied hun werkzaamheden in op een speciale app, die gegevens komen ook in het dashboard. Het kan zijn dat ze dit soms vergeten, waardoor je bijvoorbeeld een hogere piek ziet in het meten, maar niet kan uitleggen waar het vandaan komt. Dan gaan we rondvragen en komen we er vaak wel achter.” 

Dashboard weerstation op computer

Hoe zorg je ervoor dat het een betrouwbare manier is om data te delen?  

“Duidelijke afspraken maken met alle meetpartijen”, zegt Martin. “Er zijn nu alleen logins voor de meetpartners. Op dit moment is dat nog erg overzichtelijk, en hoeft alleen die groep toegang tot de gegevens te hebben. Maar het kan zijn dat we later meerdere partijen zoals agrariërs of andere onderzoekers bij de data laten. Bij ons ligt dan de taak om in het systeem vast te leggen waar een bepaalde groep wel bij mag en waar niet. Maar dat is iets voor een later stadium. Voor nu gaan we eerst aan de slag met het samen analyseren van data met de meetpartners.” 

Meer weten over de meetpilot? Bekijk de pagina ‘Maatwerk met Meetwerk’ op de website.